اين شير براي كنترل مناسب نيست وبايد در حالت بسته ويا كاملاً باز باشد. ساختمان آن ساده وداراي يك بدنه ويك پلاگ توپي كه در آن سوراخي براي عبور سيال تعبيه شده ويك كلاهك آب بندي مي باشد.
پلاگ را به اشكال مختلف مي سازند. ومعمولترين آن به صورت مخروط ناقص ساخته شده كه با چرخاندن آن در بدنه سوراخ آن روبروي لوله قرار گرفته وجريان سيال ازآن عبورمي كند.
اين نوع شير داراي انواع گوناگوني بوده وممكن است سه راهه وچهارراهه آنها براي انتخاب مسير جريان وجود داشته باشد.
در بعضي از شيرهاي سماوري آب بندي پلاگ با بدنه بوسيله نوعي خمير گرافيت انجام مي گيرد اين خميراز سر پلاگ تزريق شده وبوسيله پيچي كه روي آن بسته مي شود خمير بداخل شيارهايي كه روي پلاگ تعبيه شده نفوذ كرده وبصورت فيلمي از خميرروی بدنه پلاگ قرار مي گيرد. اين عمل علاوه برآب بندي كردن باعث روان چرخيدن پلاگ شده وازسائيدگي ونيز فساد تدريجي پلاگ وبدنه جلوگيري مي كند.

شير ساچمه اي Globe valve
اين نوع شيرها بخصوص در محلهايي كه لوله هاي مسيرجريان كوچك هستند ولازم است دبي تحت تنظيم وكنترل باشد مورداستفاده قرارمي گيرند. مسيرحركت سيال درداخل شيربطور مستقيم نيست وشايد به همين علت مقاومت بيشتري در مقابل جريان از خود نشان مي دهد كه خود باعث تنظيم جريان مي گردد.
اين شير طوري طراحي شده كه باعث تغيير جهت جريان سيال كه از شيرعبور مي كند مي شود ودر حقيقت حركت يك ديسك كه در مسيرجريان واقع مي شود عمل بازوبسته نمودن (يا نيمه بازو نيمه بسته بودن) را انجام مي دهد.
دراين نوع شيرچون بندآور و نشيمنگاه آن طوري طراحي شده كه بطور سريع روي هم قرار مي گيرند، بنابراين وسيله مناسبي است براي جريانهاي كه مرتب باز وبسته مي شوند.
علاوه بر اين هرگاه لازم باشد فشار سيال را در طول مسير كم كنند از شير ساچمه اي استفاده ميكنند . درشيرساچمه اي مسير سيال به اندازه 90 درجه انحراف پيدا كرده وسپس با يك انحراف 90 درجه اي ديگر در مسير خود جريان مي يابد كه اين انحراف باعث افت فشار مي گردد.
نوع زاويه اي آن نيزدرمکانهایی كه به علت كمبود فضا نمي توان از زانويي استفاده كرد كاربرد دارد.
شير دروازه اي Gate Valve
عمل اصلي اين شير در حقيقت قطع کامل ويا ايجاد ارتباط بين دو جريان سيال مي باشد. اين بدان معناست که اين نوع شيرها يا بايستي کاملاً بسته ويا کاملاً باز باشند و در واقع بصورت نيمه باز کمتر مي توان از آنها استفاده کرد. همينطور که از نام اين شير مشخص است به کمک دروازه اي که در مسير حرکت سيال قابل تغيير مکان دادن مي باشد عمل مي نمايد که در اين دروازه به صورت عمودي در مسير جريان حرکت کرده ودر مورد لزوم جريان را قطع ويا بر قرار مي کند. اين شير خود در نمونه هاي مختلف وبا اندازه هاي مختلف موجود مي باشد. در مورد اين نوع شيرها ذكر اين نكته لازم است كه همگي داراي اجزاي يكسان مي باشند كه با توجه به مدلهاي مختلف از نظر نوع شركت سازنده با يكديگر تفاوت جزئي دارند ولي نكته اي را كه بايستي بدان توجه نمود اين است كه بطور كلي تمامي شيرها داراي مكانيزم يكسان بوده كه فقط از لحاظ ساختماني با يكديگر تفاوت دارند.

شير توپي ball valve
از نظر كار شير كم وبيش مانند شير دروازه اي بوده ليكن به جاي صفحه اي كه در مسير جريان سيال بود، اين عمل بوسيله جسم كروي شكل كه دروسط آن مجرائي موجود است انجام مي گيرد.
در وقت باز بودن مجراي مذكور در مسير حركت سيال واقع مي گردد ودر وقت بسته بودن طرف ديگر جسم محل عبور سيال رامسدود مي نمايد. اين شير از نظر ساختمان آسانتر واز نظر قيمت ارزانتر از نمونه هاي ديگر شيرها مي باشد.
اين نوع شيرها كاربرد زيادي در صنعت دارند وبراي كنترل بسياري از سيالات مانند گازها وروغن مورد استفاده قرار مي گيرند. ولي بيشتر در سر راه لوله هاي هوا، گاز، موادخورنده وپودر خشك قرار مي گيرند.
اين شير كمتر درمحل خود محكم مي شود و افت فشاركمي ايجاد مي نمايد وبه راحتي قابل تعمير مي باشد. برخلاف شير دروازه اي كه وقتي نيمه بازاست سيال به صورت مستقيم حركت مي كند در اين حالت اگر شير نيمه بازباشد حركت سيال به صورت مستقيم نيست.
:: موضوعات مرتبط:
علوم،
شیمی،
،